Σημαντικά υγειονομικά ζητήματα ανέπτυξε ο Διοικητής της 6ης ΥΠΕ Γιάννης Καρβέλης στην εκδήλωση του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών, με θέμα “Δημογραφικό Πρόβλημα”

Συγκεκριμένα ο κ. Καρβέλης ανέφερε τα εξής:

Ευχαριστώ πολύ για την τιμή και την πρόσκληση από τους οργανωτές που είχαν την πρωτοβουλία να ασχοληθούν με ένα τόσο σημαντικό κοινωνικό ζήτημα, όπως η γήρανση του πληθυσμού και η υπογεννητικότητα.

Πρόκειται για ένα ζήτημα που είναι καθαρά κοινωνικό, δηλ. θα πρέπει να αγγίζει όλους μας και κυρίως όλους τους κοινωνικούς φορείς, αφού οι συνέπειές του έχουν αντίκτυπο σε πολλές πτυχές της ζωής μας μακροπρόθεσμα.

Είναι γεγονός ότι ο πληθυσμός μας γερνάει, όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Είναι παρατηρημένο ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας και της Ιταλίας καταλαμβάνουν μία από τις υψηλότερες θέσεις στην κατάταξη των γηραιών πληθυσμών. Η ανανέωση του πληθυσμού μας μέσω των γεννήσεων δεν καταφέρνει να ανατρέψει τα δεδομένα, αφού

τα ποσοστά των γεννήσεων μειώνονται σταθερά. Γνωρίζουμε όλοι ότι ο μέσος όρος γεννήσεων κατά γυναίκα στη χώρα μας θα έπρεπε να είναι 2,1 και έχει κατέβει στο 1,9!

Η μείωση των γεννήσεων προκαλεί αντιστροφή της ηλικιακής

πυραμίδας με αποτέλεσμα να υπάρξει μία σειρά συνεπειών για πολλά θεσμικά συστήματα, μεταξύ αυτών και του συστήματος της Υγείας.

Είναι αναμενόμενο για τα επόμενα χρόνια ότι η διόγκωση των

μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων σε συνδυασμό με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής θα συμβάλλουν στην αύξηση του επιπολασμού των νεοπλασιών. Είμαστε προετοιμασμένοι ότι θα έχουμε μια συχνότητα στην παρουσία κακοηθών μορφωμάτων, δηλ. αύξηση των περιστατικών καρκίνου. Κατά συνέπεια, γνωρίζουμε ότι θα αυξηθούν τα μονοπάτια

αντιμετώπισης με ποικίλα θεραπευτικά σχήματα.

Επίσης, η «μακροβιότητα» επιφέρει και νοσηρότητα ή και

συννοσηρότητα, που σημαίνει ότι είναι πιθανή η προσθήκη παθήσεων συν τω χρόνω και η επιβάρυνση της κατάστασης της υγείας των ηλικιωμένων, συνολικά. Η συννοσηρότητα δύναται να εκδηλωθεί ακόμη και με μορφές αναπηρίας, σε κινητικό ή πνευματικό επίπεδο, με αποτέλεσμα η υγεία του ηλικιωμένου πολίτη-ασθενή να γίνεται περισσότερο ευάλωτη και η φροντίδα του πιο απαιτητική λόγω της ποικιλομορφίας της.

Με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, χάρη στην βελτίωση της

ιατροφαρμακευτικής κάλυψης και της ποιοτικότερης διαβίωσης, είναι επίσης πιθανό να εμφανιστεί αύξηση και στη συχνότητα των συναισθηματικών διαταραχών. Διαταραχές όπως η κατάθλιψη είναι μία από τις συχνότερες παθήσεις του γηραιού πληθυσμού, αφού συχνά αδυνατούν να έχουν συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες, απομονώνονται και διατηρούν αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα.

Το ίδιο έντονο είναι και το ζήτημα της άνοιας. Μεταξύ των άλλων, όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος και για εκφυλιστικές νόσους, όπως είναι η γεροντική άνοια. Γενικότερα εντοπίζεται μία αύξηση των εκφυλιστικών παθήσεων, γνωστές και ως «παθήσεις τρίτης ηλικίας» που επιφέρουν σοβαρές βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό

και εγκέφαλο. Τέτοιες παθήσεις είναι οι καρδιακές-αγγειακές, π.χ.

ισχαιμικό επεισόδιο, οι νευρολογικές νόσοι π.χ. νόσος Parkinson, οι αναπνευστικές –Χ.Α.Π. κτλ.

Το ζητούμενο είναι τί γίνεται με τη νέα κατάσταση που πρόκειται να διαμορφωθεί και διαμορφώνεται σταδιακά;; η αλήθεια είναι ότι θα αυξηθούν οι εισαγωγές σε νοσηλευτικά ιδρύματα, θα αυξηθούν οι ημέρες νοσηλείας, θα αυξηθεί η παρεχόμενη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, θα αυξηθούν τα νοσήλεια, θα απαιτείται περισσότερη και συχνότερη χρήση ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού κτλ.

Το Υ.Υ. και το Ε.Σ.Υ. γνωρίζουν πολύ καλά όλα αυτά, που σταδιακά διαμορφώνονται ως νέα πραγματικότητα στις νοσηλευτικές δομές μας.

Είναι δεδομένα που απαιτούν πολιτικές προσεγγίσεις οι οποίες θα

αναχαιτίσουν τις κοινωνικές ανισότητες κατά των ηλικιωμένων σε βάθος χρόνου. Οι επαγγελματίες υγείας που υπηρετούν το σύστημα είναι επαρκώς εξειδικευμένοι και δεν σταματούν να εκπαιδεύονται ανανεώνοντας τις γνώσεις τους. Αρκετοί εξ αυτών ασχολούνται συστηματικά με τη γηριατρική, που είναι μία ειδικότητα που συνεχώς κερδίζει έδαφος.

Πέρα από αυτά, όμως, το σημαντικό είναι ότι η αύξηση της τρίτης ηλικίας είναι ένα στάδιο που απαιτεί παραπάνω νοσηλεία, δηλαδή παραπάνω θεραπεία. Θα ήταν πιο επικερδές, ακόμη και για αυτό το στάδιο, να υπάρχει πρόληψη από τα νεότερα χρόνια και να εξασφαλιστούν συνθήκες διαβίωσης που θα εξασφαλίζουν ποιότητα στο μεγάλωμα, έτσι ώστε να χρειαστούν λιγότερες θεραπείες, όταν ξεπερνούν τα 65 έτη ζωής. Η πρόληψη είναι αυτή που σώζει και γλιτώνει από σοβαρές καρδιακές, εγκεφαλικές, ψυχικές βλάβες κτλ. Σε αυτό το σημείο μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο ο προσωπικός γιατρός, που έχει στενότερη σχέση με τον ασθενή και τον παρακολουθεί, έτσι ώστε να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, όταν αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά και να προλάβει, μέσω των κατάλληλων προληπτικών εξετάσεων, κάθε πιθανή επιβλαβή συνέπεια για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Η γήρανση του πληθυσμού επιφέρει αρνητικές συνέπειες σε πολλούς τομείς, όπως προείπα. Η επιβάρυνση για το σύστημα υγείας, το ασφαλιστικό σύστημα, την αγορά εργασίας κ.α. δεν πρέπει να μας περνάει αδιάφορα. Σημασία έχει να ληφθούν μέτρα για την καλύτερη αντιμετώπιση, προκειμένου και οι ισορροπίες να διατηρηθούν, αλλά και οι μεγαλύτεροι άνθρωποι να συνεχίσουν να αισθάνονται ενεργά και όχι αποκομμένα μέλη της σύγχρονης κοινωνίας μας, απολαμβάνοντας όλα τα οφέλη και τις παροχές που τους αξίζουν στα χρόνια της δύσης τους.